Ankara katliamının hemen ardından Twitter ve Facebook’ta yaşanan ve sosyal medya kullanıcılarını canından bezdiren ‘yavaşlama’nın sırrı ortaya çıktı. Uzmanlara göre resmi bir müdahale olmadı ancak Twitter ve Facebook’un ‘boğazı sıkıldı’
Habertürk’ten Deniz Çiçek’in haberine göre Ankara’daki terör saldırısının ardından Twitter ve Facebook gibi sosyal medya sitelerine erişimde sorun yaşanırken, Twitter’in resmi hesabından yaptığı, “Türkiye’de birçok yerde erişim sorunu yaşandığı haberi alıyoruz. Sorunu araştırıp, erişimi tekrar sağlamayı umuyoruz” açıklaması bu işlemin teknik olarak nasıl gerçekleştirildiği sorusunu akıllara getirdi.
OTOYOL DARALTILDI!
Uzmanlar, bu işleme, “throttling” yani Türkçe ifadesi ile boğazını sıkmak/kesmek adı verildiğini belirtirken olayın olduğu gün sosyal medyaya ulaşımda sorun yaşanmasını otoyol örneğiyle anlatıyor. Buna göre söz konusu sitelere açılan otoyol şeritlerinin sayısı, erişimi yavaşlatmak ya da engellemek için azaltılıyor. Normalde, 5 şeritli olan yol 1’e düşürülüyor. Abone, şerit ya da bant sayısı ciddi biçimde azaltıldığı için siteye giremiyor.
Sosyal medya uzmanı ve bilişim avukatı Serhat Koç, sitelerin teknik olarak yavaşlatılabildiğini belirterek, “İnternet sağlayıcılarında, her siteye ait çok sayıda IP havuzu var. Bu havuzdaki IP’lerin bant genişliği düşürülebilir. Nedeni politik ya da ticari olabilir. Türkiye’de bu konuda yasal bir düzenleme yok. Yavaşlatma yapılan şirket bu konuda hakkını arayabilir” dedi. Alternatif Bilişim Derneği Üyesi Barış Büyükakyol da Türkiye’de Twitter ve Facebook gibi her internet sitesinin kullandığı bir bant genişliği olduğunu belirterek, “Bu bant genişliği birkaç tuşluk işlemle daraltılabilir. Bunu daraltırsanız, geçebilecek veri hacmi düşerek site yavaşlar. Buradaki daraltmaya da ‘throttling’ işlemi denir. Yani Twitter’ın kendi ana sunucusuna giden otoyolun şeritleri kapatılıyor. Yoldan hızlı gidilmiyor” dedi.
ERİŞİM ENGELİ ATILAN TWEET’LERİ YARILADI
Cumartesi günü Ankara’da yaşanan bombalı saldırı, Twitter’da da en çok konuşulan konu oldu. Ancak cumartesi günü internetteki yavaşlama atılan tweet’lerin de azalmasına yol açtı. Sosyal medya analiz şirketi Somera verilerine göre, saldırıdan önceki haftada günde ortalama 7.3 milyon Türkçe twit atılırken, 10 Ekim Cumartesi günü internet kesintilerinin etkisiyle bu rakam 3.8 milyona geriledi, yani yarıya düştü. 11 Ekim Pazar günü ise atılan twit sayısı tekrar yükseldi ve 6.6 milyona çıktı. Atılan twit’lerin önemli bir kısmında Ankara ve patlama kelimeleri geçti. Cumartesi günü atılan 3.8 milyon Türkçe twit’in 420 bin 825 adedi Ankara’daki patlamayı konu edinirken, ertesi gün ise bu rakamlar sırasıyla 6.6 milyon ve 549 bin 111 olarak gerçekleşti. Erişim engeli yavaşlatsa da Twitter’da 2 günde 1 milyona yakın patlamayla ilgili twit atıldı.