18-20 Mayıs 1944 tarihinde trenlere bindirilmiş olan Tatarların hemen hemen tamamına yakını başta Özbekistan olmak üzere Asya kıtasının içlerine gönderildi.
Bu zorunlu sürgün 18 Mayıs sabahında başladı ve 20 Mayıs'ta sona erdi. Bu süre zarfında 238 bin 500 kişi, yani Tatar nüfusunun heme hemen tamamı sürgün edildi.
Sovyetler Birliği'nin İçişleri Halk Komiserliği bu sürgün işlemi için 32 bin kişilik güvenlik gücünü devreye soktu.
Sürgün Niçin Oldu?
Kırımlı Tatarların sürülmesinin resmi gerekçesi olarak "Vatan hainliği, Sovyet halkını imha etme girişimi ve Nazi işgalcileriyle işbirliği" olarak gösterilse de asıl mesele Kırımlı Tatarların Türkiye ile yakın ilişkiler içinde olmasıydı. Stalin'in, Kırım Tatarlarının potansiyel gücünden korkup onları 'olası sabotajcı ve hainler' olarak görerek kurtulmak istediği biliniyor.
Sürgün İşlemi Nasıl Yapıldı?
İçişleri Halk Komiserliği Tatarların evlerine gitti ve vatan hainliği nedeniyle sürgün edildiklerini tek tek ilan etti. Ardından her eve eşyalarını toplamak için 15-20 dakika süre verildi. Her ailenin 500 kilo yük taşıma hakkı olmasına rağmen insanların çok daha az eşya taşımasına imkan tanındı.
8 bin Kişi Vefat Etti
Tatarlar kamyonlar ile tren istasyonuna taşındılar ve 70 tren ile doğuya sürgün edildiler. Dar vagonlar çok kalabalıktı ve sürgün sırasında çoğu çocuk ve yaşlı olmak üzere 8 bin insan hayatını kaybetti. Ölüm nedenlerinin başında susuzluk ve tifo geliyordu.
Kırım Türkleri Anıldı
Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından her sene olduğu gibi bu sene de "18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Türkleri Sürgün ve Soykırımını Anma Günü" dolayısıyla, sürgünde hayatını kaybedenleri andı.
Buluşmada Kırım Tatar Türkleri'nin 75 yıl evvel insanlık dışı muamelelerle Kırım'dan Sibirya ve Orta Asya çöllerine sürgüne gönderildiği ifade edildi ve sürgüne gönderilen binlerce Türk'ün yüzde 46'sının sürgün yolculuğunda ve gönderildikleri bölgelerde soğuk, hastalık ve açlıktan dolayı hayatlarını kaybederek şehit oldukları anlatıldı.