Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimleriyle rekor üstüne rekor kırdan döviz kurlarında bu gece sert gerileme ve dalgalanma yaşanıyor.
Güne 16,50’den başlayıp akşam saatlerinde 18,36 ile rekor kıran dolar/TL’de, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı yeni finansal araçla sert düşüş görüldü.
Dolar / TL 18.40’dan 13 liranın altına geriledi. Böylece Türk Lirası akşam saatlerinde yüzde 30’dan fazla değer kazanmış oldu.
Şu saatlerde Dolar / TL 13.46 liradan Euro/TL ise 15,17 TL'den işlem görmekte.
Peki döviz kurlarını bu kadar sert şekilde düşüren yeni finansal araç ne?
KUR FARKINI ÖDEME VAADİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada şunları söyledi:
* Kurdaki dalgalanmayı durdurarak, nispi bir istikrarı sağlamak için serbest piyasa ekonomi kuralları çerçevesinde yeni araçları devreye alıyoruz. Şimdi sizlere bu çerçevede önümüzdeki günlerde hayata geçireceğimiz yeni tedbirleri başlıklarıyla ifade etmek istiyorum.
* Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz. İnsanlarımızın bankadaki TL varlığının mevduat kazancı, kur artışından yüksekse bu getiriyi elde edecek. Ama kur getirisi mevduat kazancının üstünde kalırsa aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek. Bu kazanç stopaj vergisinden de muaf tutulacak.
* Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın kur daha yüksek olacak diye mevduatını TL'den dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak.
Bu aracın ayrıntıları henüz belli değil ancak ‘dövize endeksli TL mevduat’ konusunda ekonomist Dr. Murat Kubilay, deneyimli bankacı Kerim Rota ve Prof. Dr. Cem Başlevent, sozcu.com.tr’nin sorularını yanıtladı ve olası getiriler ile riskleri anlattı.
‘RİSKİ HAZİNE ÜSTLENECEK’
“Mevcut uygulanan politikalar dövize talebi artırıyor ve bu durum hem dövizin fiyatının artmasına hem de yurt dışına ve yastık altına döviz çıkışına neden oluyor. Bu durumların ilki yüksek enflasyona ikincisi ise finansal sistemin sarsılmasına neden oluyor” sözleriyle mevcut durumu anlatan Kubilay, yeni açıklanan araç için şunları söyledi:
“Döviz olmayan ama döviz benzeri getiri sağlayan enstrümanlar kullanılmak isteniyor. Böylece uluslararası karşılığı olan döviz banknotları yerine, yalnızca Türkiye'de kabul edilen ama gerçek döviz kadar getiri sağlayan finansal araçlar yatırımcılara sunuluyor. Kurumlar için döviz endeksli tahvil ve daha çok bireyler için döviz getirili mevduat ön plana çıkıyor.”
“Nasıl bir sözleşme olacağı kesin bilinmemekle birlikte; muhtemelen TL mevduat getirisinin üstüne, varsa dövizin ek getirisi, eklenecek (götürüsü varsa düşülmeyecek). Tabii bu durum, dövizin yükselmeye devam etmesi halinde, bankalarda ciddi bir yük bırakacak. Bu kısmı da Hazine üstlenecek.”