(İmar Kanunu Geçici 16. Maddenin Uygulanması)
Bakanlık tarafından düzenlenen ve 18 Mayıs 2018 tarihinde çıkarılan kanun ile ve 06.06.2018’de yayınlanmış olan tebliğ ile 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16. Maddesi çerçevesinde ülke çapında imar mevzuatına aykırılığı olan yapıların kayıt altına alınması ve imar mevzuatından kaynaklanan bazı sorunların çözümlenmesi için yapılara “Yapı Kayıt Belgesi ” verilecek.
Yapı Kayıt Belgesi için nereye müracaat edilecektir?
Yapı malikleri veya vekillerince, Bakanlığa “E-DEVLET” sistemi üstünden müracaat edilebileceği gibi Bakanlık tarafından yetkilendirilen kurumlara ve kuruluşlara (LİHKAB harita bürolarına, yapı denetim şirketlerine ve ilçelerde tapu müdürlüklerine doğrudan ) başvurulmak sureti ile de müracaatta yapılabilecek. Belgeleri Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü onaylayacaktır.
Yapı Kayıt Belgesi Nasıl Düzenlenecektir?
Yapı kayıt belgeleri verilirken yapının durumu ile alakalı vatandaşın beyanı esas alınıp belge hazırlanacak. Bunun ile alakalı işlem bedelleri mesken olarak kullanılan konut alanlarında yüzde 3, ticari kullanımlardaysa yüzde % 5 şeklinde tespit edilmiştir. Yüzdelere esas alınan değer yapının bulunduğu parselin emlak vergi değeriyle bina yapımı ortalama maliyeti toplamı kadar bir değer üstünden hesaplanacak.
Yapının ortalama maliyet bedeli tespit edilirken birim maliyet bedeli;
1) Tarımsal amacı olan basit binalar için 200 TL/ metrekare
2) 1-2 katlı binalar ve basit sanayi yapıları için 600 TL/ metrekare
3) 3-7 katlı binalar ve entegre sanayi yapıları için 1000 TL/ metrekare
4) 8 ve daha yüksek katlı binalar için 1600 TL/ metrekare
5) Lüks binalar, villa, alışveriş kompleksi, hastane, otel ve benzeri yapılar 2000 TL/ metrekare
6) Güneş Enerjisi Santralleri (GES) 100.000 TL/MW şeklinde hesaplanacak.
Sistem üstünden beyan edilmiş olan imara aykırı alanlar m2 bazında belirtilen hesaplamalara dahil olarak başvuru sırasında meydana çıkacak ücret ve bu ücretin yatırılacağı hesap numarası ve banka adresi SMS’le vatandaşın cep telefonuna gönderilecek.
Bu ücretlerin bedeller yatırılmasının ardından Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmesi yapılacak olup vatandaşın adresine posta ile veya isterlerse e-mail hesabına gönderilip işlem tamamlanacak.
Her bir yapı için 1 adet yapı kayıt belgesi düzenlenecek.
Başvuru için son tarih 31.10.2018 olarak belirlendi. Bu tarihe kadar başvuruların yapılması esas olup, işlem bedelinin yatırılması için 31.12.2018’e kadar süre verildi. Bu süreler Bakanlar Kurulu tarafından daha sonra uzatılabilecek.
Yapı kayıt belgesi alan taşınmazlar ile alakalı idareleri tarafından elektrik, su, doğalgaz abonelikleri de verilebilecek. Varsa yıkım kararı olanlar iptal olacak, tahsil edilememiş imar para cezaları da silinecek.
Yapı kayıt belgesi almış taşınmazlar için kat mülkiyeti tapusu talep edilecek olursa alınmış olan Yapı Kayıt Belgesi ile beraber ilgili tapu müdürlüğüne gidilip yapı kayıt belgesi alınırken yatırılmış olan tutar kadar daha bir miktar aynı hesaba yatırılacak. Tapu işlemleri esnasında belge verilen yapıyla ilgili dış cephe, bağımsız bölüm, eklenti, ortak yerlerin ölçüleri, ve bağımsız bölümlerin konum ve büyüklükleriyle arsa payları, yapı maliklerini de gösteren imzaları alınıp hazırlanmış olan proje elektronik ortamda sunulacak. Bu şekilde her kullanım alanına ait olan kat mülkiyetli bir tapu belgesi verilecek.
Yapı Kayıt Belgesi Düzenlenmeyecek Yapılar
-3. şahıslara ait özel mülkiyete konu taşınmazlar üstündeki yapılar
-Kesinleşen imar planında sosyal donatı alanı diye belirtilmiş ve Maliye Bakanlığı tarafından aynı amaç ile değerlendirilmek için ilgili kurumlara tahsis edilen Hazineye ait taşınmazlar üstündeki yapılar
Hazine veya Belediyeye Ait Olan Taşınmazlarda Yapı Kayıt Belgesi
Mülkiyeti hazineye ait olan taşınmazlar üstünde yapılan yapılar için ilgilisinin başvurusu üstüne bir yapı kayıt belgesi düzenlenecek. Daha sonra arazi Bakanlık üstüne tahsis edilip, ilgililerinin başvurusu durumunda kendilerine rayiç bedel üstünden doğrudan satılacak.
Mülkiyeti Belediyelerin olan taşınmazlar üstünde yapı bulunması durumunda da aynı yöntem izlenerek, bu taşınmazlar istenmesi durumunda ilgili belediyesi tarafından isteyen yapı kayıt belgesi sahiplerine rayiç bedel üstünden doğrudan satılacak.
Yapı Kayıt Belgesinin Geçerlilik Süresi:
Bu belge aynı yerde yapının tekrardan yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulanmasına kadar geçerli. Yapının tekrardan yapılması halinde yürürlükteki imar mevzuatı geçerli olup yapı kayıt belgesi verilmiş olan yapının depreme dayanıklılığı malikin sorumluluğunda olacak.
Denetim:
Bakanlık tarafından yapı kayıt belgesi verilmesi ile alakalı iş ve işlemler ayrıca denetlenebilecek. Yapı kayıt belgesinin hazırlanması esnasında ve sonrasında yalan beyanda verenler ile alakalı suç duyurusu yapılacak. Ve düzenlenen yapı kayıt belgeleri varsa iptal edilecek ve yatırdığı tutar Maliye Bakanlığı tarafından irat kaydedilip geri ödenmeyecek.