Türkiye’de yaşayan Nogay Türklerinin göç ettikleri yerlerden birisi de bu günkü Romanya sınırları içindeki bazı bölgelerdir. Kafkaslardan Romanya’ya göç etmek zorunda kalan ve bir kısmı orayı yurt edinen Nogay Türkleri’nin torunları; 155 yıl sonra ilk kez Anadolu’dan Romanya’ya giderek bir ziyaret gerçekleştirdiler.
Bu kapsamda, Eskişehir Nogay Türkleri Derneğince düzenlenen gezi programı çerçevesinde, Türkiye’de yaşayan Nogay Türkleri, Romanya’ya bir dizi ziyaret gerçekleştirdiler.
Kafkaslardan sürgün edilen ve yaşadıkları topraklardan ayrılmak zorunda kalan Nogay Türkleri, 1860’lı yıllarda bugünkü Kırım, Romanya, Bulgaristan sınırları içinde olan yerlere ve Anadolu’ya göç etmişlerdi. O tarihlerde Osmanlı Devleti’nin toprakları olan o bölgelere devlet tarafından planlı şekilde yerleştirilmiş ve bir kısmı da Anadolu’da birçok bölgeye nakledilmişti.
Romanya’da bir süre kalan ve ardından Anadolu’ya yerleştirilen Nogay Türklerinin önemli bir kısmı Eskişehir’de yaşamaktadır. Bu topluluk, kurdukları Eskişehir Nogay Türkleri Derneğinde bir araya gelmiş olup, atalarından miras aldıkları kültürlerini devam ettirmektedirler.
İşte bu derneğin öncülüğünde toplanıp, sosyal ve kültürel çalışmalar yapan Nogay Türklerini temsilen bir gurup; yüz elli beş yıllık bir zamandan sonra atalarının konakladığı yerlere bir ziyaret gerçekleştirdiler.
Romanya’da Köstence bölgesinde temaslarda bulunan heyette, Eskişehir Nogay Türkleri Dernek Başkanı Eşref Özer, Yönetim Kurulu Üyesi Aydın Özkılıç, Aydın Kutlu, Birol Okyay, Ceyhun Ersen ve Hakan Özcan vardı. İstanbul’dan kara yoluyla gittikleri Romanya’da Nogay Türkleri ve Tatarlar tarafından karşılanan heyet bir hafta süreyle konuk edildi.
Romanya’da büyük bir ilgiyle karşılanan heyet, Romanya Müslüman Tatar Türklerinin Demokrat Birliği teşkilatıyla, Köstence Belediyesi yetkilileri, Romanya Müslüman Tatar Türklerin Demokrat Birliği Başkanı ve Romanya Milletvekili Celil Eserghep ile çeşitli temaslarda bulundular. Köstence’de Nogaylar ile, Tatarların bir arada yaşadıkları Karamurat, Mangalia, Köstence, Eferyon, Tekirgöl, Kanara,Mecidiye, Endek, Karakuyusu, Nurbatlar ve Tuzla gibi bazı köy veya yerleşim yerlerini ziyaret eden heyet; o bölgenin zengin mutfağından ve at etiyle hazırlanmış geleneksel sucuklardan da tattılar.
Ziyaretle ilgili olarak sorumuzu yanıtlayan Eskişehir Nogay Türkleri Dernek Başkanı Eşref Özer “ Uzun yıllardır gitmeyi ve görmeyi hayal ettiğimiz bu toprakları gelip görmek ve buradaki soydaşlarımızla yeniden görüşmek bizim için büyük bir özlemdi. Bunu geçte olsa, 155 yıl aradan sonra gerçekleştirebilmekten büyük bir mutluluk duyuyoruz. Diliyoruz ki, bu ziyaret yeniden şekillenecek ve gelişecek ilişkilerin bir başlangıcı olsun. Bizler, Nogay Türkleri olarak sadece Anadolu’da yaşamıyoruz, Kazakistan’da, Karaçay’da, Çeçenistan’da, Dağıstan, Kırım, Bulgaristan ve Romanya’da yaşıyoruz. Eskişehir’deki Nogaylar olarak ilk ziyaretimizi Romanya’ya gerçekleştirdik. İstiyoruz ki zaman içerisinde bütün dünya Nogaylarını ziyaret edelim ve varlığımızı unutmayalım.“ dedi.
Heyette yer alan Aydın Özkılıç ise “Romanya’ya gelmekten ve buradaki Nogay Türkleriyle, Tatarlarla tanışmaktan mutlu oldum. Tatarların, Nogayların, Kıpçakların hepsinin bir arada tek vücut olmalarını görmekten gurur duyuyorum. Bu onların kendi kültürlerine ve değerlerine ne kadar sahip çıktıklarını gösteriyor. “ dedi.
Heyetin Eskişehir’e dönüşü sonrası Eskişehir’de yaşayan Nogay Türkleri tarafından ilgi ve merakla beklenilen ziyaretlerle ilgili izlenimleri, Eskişehir Nogay Türkleri Derneğinin Opera binasının karşısındaki yeni yerinde, gelen dinleyiciler ile paylaşıldı.
Hakan Benli