Burada anlatılanlar Tekel özelinde Özelleştirmelerin sonucudur.
Tekel'in bünyesinde; 31 Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğü, 7 Sigara Fabrikası, 19 Alkollü İçki Üretim Fabrika ve İmalathanesi, 82 Başmüdürlük, 11 Tuz İşletmesi ve 1 Jüt İpliği Fabrikası vardı.
Tekel'de 29 bin 273 kişi çalışıyordu!
Kısaca TEKEL dediğimiz kuruluşun ticari şirket olarak adı şudur: Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş.
Şimdi Gelelim, Tekel'in Dünyadaki Yerine
Tekel, Avrupa'nın en büyük 30 Alkollü Alkolsüz İçki Üreten Firması arasında idi!
Tekel ürünü Yeni Rakı, dünyada en çok satılan yüksek alkollü içkiler sıralamasında 24. sırada yer alıyordu!
Şimdi de Tekel'in Türkiye Ekonomisindeki Yerine Bakalım.
Tekel, 71 markanın üretimini ve 190 markanın satışını yapıyordu!
Tekel, 2002 yılında, Gayri Safi Ulusal Gelir'e, 2 katrilyon 900 trilyon katma değer sağlamıştır.
Tekel, 2001 yılı sonuçlarına göre, Türkiye'de 500 Büyük Firma arasında, üretimden; Satışlar sıralamasında 8. sırada.
Kâr sıralamasında ise 5.sırada bulunmaktaydı.
Tekel, 2002 yılı sonuçlarına göre, Türkiye'de, 500 büyük firma arasında, 1 katrilyon 215 trilyon 645 milyon lira net satışla 9. sırada,
318 trilyon 632 milyar lira net kârla 4. sırada yer almaktaydı!
Tekel, tuz piyasasının yüzde 100'üne,
Alkollü içkiler piyasasının yüzde 93,5'una,
Sigara piyasasının da yüzde 58'ine sahip idi!
Tekel'in üç yılda ihracattan sağladığı gelir şöyle olmuştur.
2000 Yılı : 7 milyon 256 bin 210 dolar
2001 Yılı : 7 milyon 888 bin 241 dolar
2002 Yılı : 8 milyon 203 bir 313 dolar
Tekel'in Sermayesi ve Hissedarları
Tekel'in Sermayesi, 300 trilyon liradır.
Tekel'in hisselerinin yüzde 100'ü, Türkiye Cumhuriyeti devleti'nindi.
Tekel Türk Devleti'nin malıdır. Yani,
Tekel Türk halkının malıydı.
Tekel'i Özelleştirme Girişimleri
DSP-MHP-ANAP, yani Amerika’dan gelen Kemal Derviş zamanında IMF'ye imzaladıkları 18. Niyet Mektubu'nda, TEKEL'in 2003 yılına kadar özelleştirileceğine söz verdiler!
Tekel,05.02.2001 yılında özelleştirme kapsamına alındı!
TEKELİ 292 MİLYON DOLARA SATTILAR ALANLAR 2 MİLYAR 100 MİLYON DOLARA SATTI!
TEKEL’in alkollü içki bölümü 17 fabrika, hammadde, stok ve varlıklarıyla, 2004 yılında 292 milyon dolara (Nurol-Limak-Özaltın-Tütsab ortak girişim grubu) MEY İçki Sanayi ve Ticaret AŞ’ye satıldı!
MEY İçki’de iki yıl sonra 2006 yılında bu kez 810 milyon dolara ABD’de kurulu bir ortak gruba (Texas Pacific Group) satıldı.
(Yani yaklaşık 2,5 katına satıldı.)
2011, bu kez Amerikalılar satışa çıktı ve MEY İçki, 2 milyar 100 milyon dolara, Dünyaca ünlü, içkide dünya devi olarak tanınan İngiliz DİAGEO Şirketine satıldı.(yine 2,5 katı fiyat, yani devletin satış fiyatının yaklaşık 8 katına satıldı.)
Şimdi “İyiki satılmış” diyenler olacak ve o halde bende diyorum ki;
İyi ki satılmış diyorsanız bugün sigaraya kağıda çaya şekere gelen zamma itiraz etme hakkınız yok!
Demek ki bu yaşadıklarımız az bile yetmez ama devam mı diyelim!
Cehalet böyle bir şey işte!
Kaldı ki, KİT'ler belli bir piyasa payı ile düzenleyici, iç ve dış tekellerin güçlerini frenleyici bir işlev yapıyor üreticiyi piyasaların eline bırakmıyordu, toplum refahına yaptıkları katkıları, görev zararlarından daha fazla idi.
Tabi toplumu düşünenler için geçerli bu!
Tekel özelleştirildikten sonra Karamanın dağ köylerindeki üzüm üretimi neredeyse bitme noktasına geldi.80 li yıllardaki şaraplık bağlar şu anda virane durumda.
29 bin işçi çalışıyor ve kar ediyordu da üstelik.
Şimdi aynı üretim kapasitesini 500 kişi ile sağlıyorlar. Ve sadece bir patron kazanıyor.
Örnek verelim, Tekelin mudanyada bir fabrikası ve bir çok çalışanı vardı ilçeden. Bir ilçenin yarısı oradan ekmek yerdi. Bahçesi şahaneydi. Girmek için insanlar can atardı. Bakımlı düzenli özenli. Yani buralar aynı zamanda köyünden çomağını atıp gelenler için birer medeniyet okuluydu.
Tekel, Şeker fabrikaları, Sümerbank, Çimento fabrikaları gibi yerlerden emekli olanlar. Kendi çalışma yıllarını imrenerek anlatıyor, günümüz şartlarını görünce..
Daha yüzlerce fabrika, işletme saymakla bitmez. Hele Telekom, Et Balık kurumunu filan saymadım. Belki milyonlarca insan çalışıyordu.
Şimdi o milyonların alacağı maaşları bir kaç yandaş oligark yiyor.
Diğer kurumları da siz araştırın.