Alışverişte satın alacağımız ürün ve hizmetlerin aylık listesini yaparak işe başlayabiliriz.
Liste en çok ihtiyacım olandan başlamalı, olmasa da olurlarla sona ermelidir.
Zaruri giderlere ayıracağınız meblağı gelirinizden düştükten sonra geriye kalanlarla plan yapabilirsiniz. Yeme içme, giyinme, barınma harcamaları dururken ve ailenin geliri de yetersiz iken pahalı, gösterişli, markalı, acil ihtiyaç dışı harcama yapmak bütçenizi altüst ederek bozacaktır. Buna rağmen kredi kartına sarılıp alışverişten kaçınmazsanız borç girdabına girmeye adım atıyorsunuz demektir.
Çocukluğunda ve gençliğinde harçlığını kredisini yönetmeyi ve yetirmeyi öğretemediğimiz evlatlarımız kendi kazandıkları gelirlerini de yönetemeyeceklerdir. Kayserililerin tabiri ile onlara Paranın Kıymetini öğretin.
Piyasa araştırması yapmadan en az üç yerden teklif almadan pazardan alışveriş yapmayın.
Piyasa değerinin altında olan ürünlerde, indirimli ürünlerde, kampanyalarda ürün özelliklerinin değiştirilmediğinden, kalite farklılığından emin olun. Herhangi bir ürün alacaksanız piyasa araştırması yapın. Aynı veya benzer özellikteki en az üç firma veya markadan teklif alın. Aç karına alışveriş yapmayın. Özellikle de gıda maddeleri alacaksanız. Alışveriş öncesinde internetten fiyatlarla ilgili bilgi sahibi olun. İnternetten alışveriş yapacaksanız web sitesinin güvenilir olduğundan emin olun. Google’dan arama yaptığınızda en üstte görünen reklam olabilir. Sponsorlu ibaresi reklam olduğunu gösterir.
Kullanmayacağınız özellikteki bilgisayar, cep telefonu, elektronik eşya ve araç gereçleri satın almayın. Unutmayalım ki israfın her türlüsü haramdır. Fiyat tekliflerini karşılaştırırken sadece ucuz ve fiyatı düşük olanı değil, ürünün ekonomik ömrünü de sorgulayın.
Tüketicileri korumaya yönelik Kanun, yönetmelik, mevzuatın sizi koruyacağını düşünmeden kendinizi garantiye alın. Firmaların verdiği değil Sanayi Bakanlığından alınmış Garanti Belgeli firmalardan alışveriş yapın. belgeli ürünleri tercih edin.
Yetkili kuruluşlar tarafından verilmeyen ve sahte belgelere karşı dikkatli olun.
CE belgeli ürünlerde işaretin altında mutlaka Onaylanmış kuruluş numarasının olmasına dikkat edin. AB üyesi ülkelere giriş pasaportu hükmünde olan CE işareti her ülkenin direktiflerinden sorumlu yetkili otorite tarafından verilmekte olup Self deklarasyon dediğimiz kendi kendine verdiği CE işaretinin güvenilir olmadığını unutmayın. Bir de Çinlilerin kullandığı ve Chine Export anlamına gelen CE işaretli ürünlerin yanına yaklaşmayın!
Uygunluk değerlendirmeleri adını verdiğimiz; Ürün belgeleri, Yönetim Sistemi belgeleri(ISO 9001 Kalite, ISO 14001 Çevre…vb ), Personel belgeleri ile Kalibrasyon ve Test Laboratuvarlarının verdiği belge ve raporların TURKAK Logolu olmasına dikkat edin. Sahte, uygunsuz, hatalı veya yanıltıcı belgeleri TSE ve TURKAK kuruluşlarına bildirerek şikayetçi olun.
DOLANDIRICILIK YÖNTEMLERİNDEN BAZILARI
İkna yöntemi ile dolandırıcılık:
Banka ya da resmi bir kurum adına sizi arayarak ya da tanıdıklarınızın ele geçirilmiş sosyal medya hesaplarından mesaj atarak şifrenizi paylaşmanızı, telefonda tuşlamanızı ya da herhangi bir hesaba ya da kişiye para göndermenizi isteyen kişiler olabilir. Bu dolandırıcılık yönteminden korunmak için:
- Sosyal medyadan kısa sürede yüksek kazanç vaadi içeren mesaj atanlara, sigorta, masraf, ücret iadesi için sizi arayanlara itibar etmeyiniz.
- Bu kişilerin yönlendirmesi ile herhangi bir kişiye, hesaba ya da farklı bankadaki hesabınıza para göndermeyiniz, cihazınıza uzaktan erişim uygulaması indirmeyiniz.
- Sizi arayan kişilerle şifrenizi paylaşmayınız, şifrenizi telefonda tuşlamayınız.
Zararlı yazılım yöntemi ile dolandırıcılık:
Bankacılık işlemlerinizi yaptığınız cihazınıza yüklenen zararlı yazılımlar kurumunuzun ve sizin varlıklarınızı tehlikeye atar. Bu dolandırıcılık yönteminden korunmak için:
- Size ve kurumunuza ait olmayan işlem ya da beklenmeyen bir para transferi için gelen e-posta bildirimlerindeki linklere tıklamayınız.
- Uygulamanızı sadece resmi uygulama marketlerinden, yüklenme sayısına, geliştiricisine, beğenilerine ve yorumlarına dikkat ederek indiriniz.
Oltalama yöntemi ile dolandırıcılık:
Dolandırıcılar, kart bilgilerinizi ve şifrelerinizi ele geçirmek için sosyal medyada hediye, ödül kazandırma gibi vaatlerle Banka ya da resmi kurum logosu kullanarak sahte sitelere yönlendiren linkler kullanır. Bu dolandırıcılık yönteminden korunmak için:
- Bankanızın İnternet Şubesi’ni kullanmak için internet tarayıcınızın adres çubuğuna bankanızın adını yazarak web sitesine erişin ve buradaki İnternet Şubesi menüsünden ihtiyacınıza göre Bireysel ya da Kurumsal girişi seçiniz.
- Arama motorları, SMS ve e-postalar üzerinden yönlendirildiğinizde sayfanın en üstünde bu adresin yer aldığından emin olunuz.
Hepsinden önemlisi kazanırken helal yollardan kazandığınız gelirlerinizi haram yollarda harcamayın. Hayat boyu öğrenmeye devam edin. Fazla mesai, sözünde durma, sözleşmeye riayet, işini severek yapma, kaliteli iş ve kaliteli yaşam ilkelerine uymaya özen gösterelim.
Sağlıklı, mutlu, huzurlu kalın. Kaliteli olalım.
21.12.2022
Sami ÖZTÜRK
İnsan ve Kalite Derneği Başkanı