Çetin Yalçın

Çetin Yalçın

Öğretmen
Yazarın Tüm Yazıları >

BAYRAM AĞZI

A+A-

Yarpaxlar tökülür təh təh

Sonunda pitti çənəh[1]

Gəlin oldu dağ daş

Gəldi çattı kış qardaş

 

Dədəm anladır nağıl[2]

Yuxu görər hər ağıl[3]

Qoza[4] çəkilir gecələri

Yarıx yarıx yapır əlləri

Uzun gecədən sonra

Baxırıx gecə yağan qara

Çətin geçdi xırda[5] çilə, böyüh çilə[6]

Ayazdan torpax da gəldi dilə

 

Sonuna yetirdi özünü çilələr

Yavaş yavaş tüşdü çərşəmbələr[7]

Don açıldı, qar çiçəği saçıldı

Heyvanlar da çöllərə yayıldı

Əsdi bayram yeli, yıxıldı çardaxlar

Yelinən gəldi elimizə qaranquşlar[8]

Bayram ağzı gəldi çattı

Ömrümüze nəşə qattı

 

 

Yeşərdi yemyeşil səməni

Yada salar güllü çəməni

Bulaxlar[9] için için qaynıyar

Bijov[10], quzu hayatda[11] oynuyar

Ağaçlar, çəmənlər dirilip rənklənir

Yelmih, yarpız, yonca torpaxda yekəlir[12]

Qoxu sarar çəməni düzü

Birbirine çatar gecəsi gündüzü

 

Narvız[13] diriyə də ölüyə də bayramdı

 

[1] Pamuk toplama işi

[2] Masal

[3] Akıl

[4] Açılmamış pamuk kozası

[5] Küçük

[6] Büyük Çile: Gecenin en uzun olduğu 21 Aralık’tan sonra gelen 40 güne denilir. 

    Küçük Çile: Büyük çileden sonra gelen 20 günlük süreçtir.

[7] 21 Marttan önceki dört çarşambadan her biri bir cemreyi temsil eder

[8] Kırlangıç

[9] Pınar

[10] Buzağı

[11] Evin avlusu

[12] Büyür

[13] Nevruz

 

 

Diriler ölülərdən geriyə qalandı

Ölənlər də bu zamanda gələr yada

Qəbirlərdən də eşidilər xoş bir sada

Ölüler bəhlər qohumlarını[1]

Dualar, ehsanlar canlandırar ruhlarını

 

Yumurtalar güllü göçəh boyandı

Şalını alan qapılara dayandı

Bayramçalıx[2]istər hərkəs

Hor görülməz bu zamanda heçkəs[3]

Açık qalar qapılar çərşəmbədən perşəmbəyə

Işık da oynuyar səhərə qədər şamda[4]

 

 

Atəş yandırar gecələri uşaxlar

Alav balaları qucaxlar

Od alar ağırlığı uğurluğu[5]

Tərtəmmiz yapar ruhunu

 

Məhəllə məhəllə kosa[6] gəzər

Kosayla tez olar səhər

Qapı qapı asallar qulax[7]

İğnə salıp[8] qısmetimizə baxax

Yeddi ləvin[9] olmazsa olmaz bayram

Yedihçə eylərlər bir də kəlam

 

Atalardan qalıpdı[10] bizə bu bayram

Yalçın Türkün dirilişidi bu bayram

Dəmir bu eşqinən dilə gəlsin

Alpərənlər də çuşa gəlsin

Alax[11] örs çəkiç əlimizə

Daim olsun bu sevinç bizə

 

                                                               Çetin YALÇIN

 

[1] Akrabalarını

[2] Bayramlık

[3] Hiç kimse

[4] Mumda, lambada

[5] Uğursuzluğu, kötü şansı

[6] Nevruz bayramında eğlence amacıyla ceketleri varsa kürkleri ters giydirilen, başına otlardan yapılmış boynuzlar takılan, şişman gözükmesi için ceket altına yastık konan, yüzleri unlanarak ve boyunlarına çan takılarak mahalleler arasında gezdirilen tip. Mahalleyi eğlendirmeye çalışan Kosa, etraftan yumurta, şekerleme vb. toplar. 

[7] Dışarıdan içeridekilerin konuşmalarını dinleme

[8] Su içinde iğne ve pamukla bakılan bir çeşit fal

[9] Yedi çeşit çerez

[10] Kalmıştır

[11] Alalım

Bu yazı toplam 2247 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.