BAYRAM AĞZI
Yarpaxlar tökülür təh təh
Sonunda pitti çənəh[1]
Gəlin oldu dağ daş
Gəldi çattı kış qardaş
Dədəm anladır nağıl[2]
Yuxu görər hər ağıl[3]
Qoza[4] çəkilir gecələri
Yarıx yarıx yapır əlləri
Uzun gecədən sonra
Baxırıx gecə yağan qara
Çətin geçdi xırda[5] çilə, böyüh çilə[6]
Ayazdan torpax da gəldi dilə
Sonuna yetirdi özünü çilələr
Yavaş yavaş tüşdü çərşəmbələr[7]
Don açıldı, qar çiçəği saçıldı
Heyvanlar da çöllərə yayıldı
Əsdi bayram yeli, yıxıldı çardaxlar
Yelinən gəldi elimizə qaranquşlar[8]
Bayram ağzı gəldi çattı
Ömrümüze nəşə qattı
Yeşərdi yemyeşil səməni
Yada salar güllü çəməni
Bulaxlar[9] için için qaynıyar
Bijov[10], quzu hayatda[11] oynuyar
Ağaçlar, çəmənlər dirilip rənklənir
Yelmih, yarpız, yonca torpaxda yekəlir[12]
Qoxu sarar çəməni düzü
Birbirine çatar gecəsi gündüzü
Narvız[13] diriyə də ölüyə də bayramdı
[1] Pamuk toplama işi
[2] Masal
[3] Akıl
[4] Açılmamış pamuk kozası
[5] Küçük
[6] Büyük Çile: Gecenin en uzun olduğu 21 Aralık’tan sonra gelen 40 güne denilir.
Küçük Çile: Büyük çileden sonra gelen 20 günlük süreçtir.
[7] 21 Marttan önceki dört çarşambadan her biri bir cemreyi temsil eder
[8] Kırlangıç
[9] Pınar
[10] Buzağı
[11] Evin avlusu
[12] Büyür
[13] Nevruz
Diriler ölülərdən geriyə qalandı
Ölənlər də bu zamanda gələr yada
Qəbirlərdən də eşidilər xoş bir sada
Ölüler bəhlər qohumlarını[1]
Dualar, ehsanlar canlandırar ruhlarını
Yumurtalar güllü göçəh boyandı
Şalını alan qapılara dayandı
Bayramçalıx[2]istər hərkəs
Hor görülməz bu zamanda heçkəs[3]
Açık qalar qapılar çərşəmbədən perşəmbəyə
Işık da oynuyar səhərə qədər şamda[4]
Atəş yandırar gecələri uşaxlar
Alav balaları qucaxlar
Od alar ağırlığı uğurluğu[5]
Tərtəmmiz yapar ruhunu
Məhəllə məhəllə kosa[6] gəzər
Kosayla tez olar səhər
Qapı qapı asallar qulax[7]
İğnə salıp[8] qısmetimizə baxax
Yeddi ləvin[9] olmazsa olmaz bayram
Yedihçə eylərlər bir də kəlam
Atalardan qalıpdı[10] bizə bu bayram
Yalçın Türkün dirilişidi bu bayram
Dəmir bu eşqinən dilə gəlsin
Alpərənlər də çuşa gəlsin
Alax[11] örs çəkiç əlimizə
Daim olsun bu sevinç bizə
Çetin YALÇIN
[1] Akrabalarını
[2] Bayramlık
[3] Hiç kimse
[4] Mumda, lambada
[5] Uğursuzluğu, kötü şansı
[6] Nevruz bayramında eğlence amacıyla ceketleri varsa kürkleri ters giydirilen, başına otlardan yapılmış boynuzlar takılan, şişman gözükmesi için ceket altına yastık konan, yüzleri unlanarak ve boyunlarına çan takılarak mahalleler arasında gezdirilen tip. Mahalleyi eğlendirmeye çalışan Kosa, etraftan yumurta, şekerleme vb. toplar.
[7] Dışarıdan içeridekilerin konuşmalarını dinleme
[8] Su içinde iğne ve pamukla bakılan bir çeşit fal
[9] Yedi çeşit çerez
[10] Kalmıştır
[11] Alalım
YAZIYA YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.