Beritan beş yaşında balkondan düşmüş ayağı bilekten kırılmıştı. Babası  onu  doktor  yerine sınıkçıya götürmüş, o  zamandan beri sağ ayağı sakat, boynunda ve belinde fıtığı vardı. İki yıldır liseyi bitirmiş ama; sınavlarda başarılı olamadığı için üniversiteyi  kazanamamıştı.

               Mustafa  Kuloglu, kapıyı açıp içeriye girdiğinde, gıcırdayan kapının menteşeleri  avaz avaz yoksulluğu çığırıyordu.  Evin içine sinmiş  kesif koku, soluğunu kesti. Tezek kokulu evlerin kokusuna alışıktı; ama bu koku dayanılır gibi değildi. Çocukluk yıllarında  sobada tezek yakarak ısınmıştı. Hatta ilkokula giderken de koltuğumun altına bir tezek sıkıştırıp götürüyordu, diğer çocuklar gibi.

                Yoksulların evi hep birbirine benziyordu. Ama burası evden çok izbe bir mağarayı andırıyordu. Toprak damlı, kerpiçten yapılmış evin duvarlarının badanası  solup dökülmüştü. Yerde eski bir kilim, kilimin üzerinde birkaç minder, salonda yatak şilteleri… 

Beritan duvarın dibindeydi. Ellerini önüne kavuşturmuştu. Sanki kaderine boyun eğmişti. Yüzüne kara bulutlar çökmüş, gözlerinin ışığı çoktan sönmüştü. Sessiz sedasız duruyordu, ama kim bilir  ne fırtınalar, ne kasırgalar kopuyordu yüreğinde.            Umutlarıyla birlikte çürüyordu  bu izbe evin içinde. 

                   İçeri girince   annesi, sağ eliyle eşarbının kenarını dişlerinin arasında tutarak yüzünü kapadı,  diğer eliyle yer minderinde oturmaları için yer gösterdi. Bağdaş kurup minderin üzerine oturdu.

Beritan’ın babası  Haço  Dayı, eski püskü solmuş, rengi belli olmayan evin tek koltuğuna gömülmüş, adeta bir top yumak olmuştu. Avurtları  çökmüş, elmacık kemikleri  dışarıya fırlamıştı. Suratı siyaha kesmiş lastiği andırıyordu. Donuk gözleri boşluğa bakıyordu. Kirlenip yağ bağlamış köylü  şapkasını gözlerinin üzerine indirmişti.  Tekerlekli sandalyenin tekerleğinin lastikleri elinin ayasını  nasırlaştırmıştı. Köse suratına üşüşen sinekleri eliyle ara sıra kovalamasa  adeta bostan korkuluğunu  andırıyordu. Bir deri bir kemik kalmıştı.  Bacakları  şişmişti, mosmordu. 

       “Bey amca nasılsınız?”  dedi.Boşluğa bakan gözlerini çevirip baktı Gözlerine kan oturmuş, çukuruna gömülmüştü. Buğulu camın arkasından bakıyor gibi donuktu gözleri. Sanki yıllar önce ölmüştü. “Varoluşun dayanılmaz acısı bu olsa,” diye içinden geçirdi.

           Sekiz yıl önce evin damının karını kürerken ayağı kayıp düşünce beli kırılmış, kötürüm olmuştu.  Yokluk, yoksulluk yetmezmiş gibi, birde sakatlık boynunu bükmüştü.  Başını kaldırdı, şapkasının altından baktı.

Dudakları aralanır gibi oldu, gırtlağından sadece boğuk bir ses çıktı.  “Görüyorsunuz ahvalımı,” dedi.  Şapkasını iyice gözünün üstüne doğru çekti. Sanki şapkasının altına saklanmak istiyordu. Başını pencereye çevirdi. Kabuğuna çekilmiş, iç dünyasına gömülmüştü adeta. Ne düşündüğünü bilmek için müneccim olmaya gerek yoktu.

Haco Dayı  

“Geçen hafta akşam saatlerinde eline geçirdiği keserle tekerlekli sandalyesini parçalamaya kalkışmış. Eşi engel olamamış, birkaç keser darbesine de maruz kalmış.  Başa çıkamayınca gidip şeyhlerinden yardım istemiş. Şeyh, gelip  Haço  Dayı’yla konuşmuş,  “Sen de biliyorsun, bu dünya imtihan dünyası. Yokluk, yoksulluk, sakatlık bir imtihandır. Açlık bir imtihandır. Çektiğimiz acılar bir imtihandır. Bu dünya geçici, Allah bizi  yoksullukla, sakatlıkla, acılarla, musibetlerle imtihan ediyor. Allah bize ibret olsun diye sakatları yaratmış.  Sabret, şükret, derdi veren Allah dermanını da verir. İsyankar olup ahretini yakma. Ne kadar acı çekersek, onun kat kat fazlası cennette mükafatın olacak.” 

Beritan çaylarını getirdi aksayarak.Mustafa Kuloğlu,  Beritan’ı izliyordu “Ne kadar masum bir kız,” diye söylendi. Ayağını sürüyerek yürürken içi cız ediyordu.  "Kızcağızı daha fazla bekletmeyeyim,  beklediği haberi vermeliyim," diye içinden geçirdi. Doğan Doğan’ı anımsadı.  Bir çok  dostu gibi, yoksul çocuklara bot mont, defter kalem, kitap olmuştu.

“Seni dershaneye göndereceğiz,” dedi.  Beritan’nın yüzünü esir alan  hüznün gölgeleri  bir anda dağıldı.  Kömür karası gözleri ışıldadı.  Sevincini bile saklı tutmaya çalışıyordu; ama  gözleri ele veriyordu sevincini. 

 Kız çocuğu buralarda kahkaha atamaz, gülemezdi. Yüksek sesle konuşamaz, sevincini belli edemezdi. Usturuplu olmalıydı. 

Beritan’ın  engellerini, eğitimde fırsat eşitsizliğini, yoksulluğunu  ve kolejlerde okuyan çocukları düşündü.  Bu çocukların onların karşısında hiç şansı yoktu. Bu çok büyük  haksızlıktı.   Eğitime herkes eşit şartlarda ulaşmalıydı.

Beritan uzun bir entari giymiş, saçlarını türbanla kapamıştı. Tezek kokusu sinmişti üzerine. Burnun üzerinde birleşen  kalın kaşları alnına doğru kıvrılmıştı. Güneş yanığı yüzü kavruktu. Teni kuru ve soluktu. “Eminim babası, bir defa olsun kızına sarılmamış, yüzünden öpmemiş,” diye içinden geçirdi.

 “Umarım Tanrı yoktur, eğer varsa mahşerde yakasına sarılacağım. Hesap ver diyeceğim. Niye adil değilsin, niye.  Hesap ver, niye… Yokluk, yoksulluk, sakatlık, hastalık, kan, göz yaşı, savaşlar, çocuklara tecavüzler, açlıktan ölen bebeler...  Bizim gibi sessiz sedasız izleyemezsin. Bu kadar duygusuz, ruhsuz olamazsın, acımasız olamazsın” diye içinden geçirdi. Duygu  seline boğulmuştu. Sitem ediyordu içinden. Gerçi suçu Yaradan’a yüklemek de haksızlıktı. Gücü ele geçirenlerin eseriydi, yokluk yoksulluk, sefalet.”

“Kız, sen hiç gülmez misin?”   Gözleri hep yere bakıyordu,   yanıt vermedi. Biraz daha başını önüne eğdi. Bu gece sevinçten uyuyamayacağını hissediyordu.

“Seni Allah gönderdi,” dedi çat pat  Türkcesiyle 

 “Yooo anam gönderdi.  Keşke Yaradan’ın öyle bir gücü olsa, ne yoksulluk ne de savaşlar olurdu. Çocukları kimse öldüremezdi.” dedi.

"İyi adam hayıf imanı zayıf" dedi, anası

Bir yıl  sonra Beritan  Doğan DOĞAN’ı aradı teşekkür etti. O artık üniversite de okuyordu.

Dr. Mehmet KUM / IĞDIR DÜŞÜNCE OTAĞI